Η σύγχρονη γοητεία σοσιαλισμού και κομμουνισμού

Τετάρτη 6 Μαρτίου 2024 ·


Γιώργος Μιχαηλίδης

Η αποκαλούμενη «Γενιά Z» φλερτάρει με τον σοσιαλισμό. Αυτό διαπίστωνε ο τίτλος πρόσφατου αφιερώματος της Wall Street Journal, στο οποίο εκπρόσωποι της συγκεκριμένης γενιάς επιχειρούσαν να ερμηνεύσουν την αποστροφή των νέων προς την «ελεύθερη αγορά». Πρόκειται για το τελευταίο άρθρο-παρέμβαση μεγάλου αμερικάνικου ενημερωτικού μέσου που έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά ανάλογων διαπιστώσεων κατά τα προηγούμενα έτη: «Οι Millennials κι η Γενιά Z [αισθάνονται] ολοένα πιο άνετοι με τον σοσιαλισμό και τον μαρξισμό» διαπίστωνε με ανησυχία η αντικομμουνιστική δεξαμενή σκέψης Victims of Communism (Θύματα του κομμουνισμού) προ τριετίας, ενώ η εταιρεία δημοσκοπήσεων Gallup εμφάνιζε έρευνα σύμφωνα με την οποία η θετική αντιμετώπιση του σοσιαλισμού αυξανόταν σε όλες τις γενιές κατά τη δεκαετία 2010-2020 με εκείνες των Millenials και Z να διχάζονται πλήρως ανάμεσα σε καπιταλισμό και σοσιαλισμό.

Αυτή η τάση δεν περιορίζεται στις ΗΠΑ αλλά συναντάται τουλάχιστον σε τρεις ακόμα μεγάλες καπιταλιστικές δυνάμεις: το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και την Αυστραλία. Μάλιστα, έρευνα της IEA στο πρώτο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι σημερινοί υποστηρικτές του σοσιαλισμού στη χώρα τείνουν να έχουν μια πιο ριζοσπαστική άποψη για το τι είναι σοσιαλισμός σε σύγκριση με τους αντιπάλους τους. Γεγονός που, κατά το ΙΕΑ, σηματοδοτεί αντιστροφή της προηγούμενης εικόνας, σύμφωνα με την οποία οι υποστηρικτές του σοσιαλισμού επιθυμούσαν κάτι σαν το σουηδικό μοντέλο, ενώ οι αντίπαλοί του φοβόντουσαν ότι θα βιώσουν κάτι σαν την Κούβα.

Κατ’ αντιστοιχία αρκετά ευρήματα του μεγάλου ινστιτούτου Pew Research Center, για τις χώρες του πρώην «σοσιαλιστικού» μπλοκ, δείχνουν από τη μία πλευρά μια αυξανόμενη τάση απομάγευσης σε σχέση με τον καπιταλισμό και την ελεύθερη αγορά και, από την άλλη, μια τάση ανάκαμψης μιας νοσταλγίας για τον σοσιαλισμό. Η τελευταία σίγουρα αποτελεί περίπλοκο φαινόμενο, όμως καθόλου τυχαία, αναλυτές του φαινομένου της «Γιουγκο-νοσταλγίας» σε χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας επισημαίνουν πως δεν πρόκειται απλά για εξιδανίκευση παλαιών γενεών για τα χρόνια της νιότης τους, αλλά για «αναπόληση» ενός μέλλοντος όπου θετικά στοιχεία της «σοσιαλιστικής» εμπειρίας θα επανεμφανιστούν με νέα ποιότητα, χωρίς τις μαύρες σελίδες του παρελθόντος.

Είναι αλήθεια πως το μεγάλο «Κ», ο κομμουνισμός, σε μεγάλο βαθμό ακόμα τρομάζει και δεν πείθει την πλειοψηφία των ανθρώπων, που τον θεωρεί κάτι ακραίο και μη αναγκαίο. Όμως, η ταχεία απονομιμοποίηση του μεγάλου ανταγωνιστή και δυσφημιστή του, του καπιταλισμού, ανοίγει δρόμους. Θα τους διαβούμε έτσι όπως πρέπει;

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (2.3.24)

Η Επανάσταση του 1943

Η Επανάσταση του 1943

revolution in the world

ελευθερη εκφραση

Η λίστα ιστολογίων μου

προσωπικές ιστοσελίδες

τύπος

διαφορα

È