«Ο Τσίπρας ήρθε αντιμέτωπος με ένα κανονικό πραξικόπημα και υποχώρησε. Κατ’ εμέ, ορθά έπραξε αφού δεν είχε άλλη επιλογή» δηλώνει στην «ΕΦ.ΣΥΝ» Φεράν Μοντέσα
Κορίνα Βασιλοπούλου
«Ζούμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Είναι η πρώτη φορά στα σαράντα χρόνια της ισπανικής δημοκρατίας που θα επαναληφθούν οι βουλευτικές εκλογές. Και όπως φαίνεται από όλα τα γκάλοπ, το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών θα είναι ένα παζλ εξίσου περίπλοκο με εκείνο της 20ής Δεκεμβρίου». Ο συνομιλητής μας, ο Ισπανός Φεράν Μοντέσα, έχει δει κι έχει κάνει πολλά.
Μέλος της παράνομης φοιτητικής νεολαίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ισπανίας επί Φράνκο, έχει διατελέσει εκπαιδευτικός, δημοσιογράφος και εκδότης. Σήμερα είναι γενικός διευθυντής της ισπανικής έκδοσης της «Monde Diplomatique» και ανάμεσα στις πολλές άλλες δραστηριότητές του, συντονίζει τη Σχολή Κριτικής Σκέψης (Escuela de Pensamiento Critico) υπό τη διεύθυνση του Ιγνάθιο Ραμονέ.
«Αν έχουν δίκιο τα γκάλοπ», μας λέει ο Φεράν Μοντέσα, «το μπλοκ της Αριστεράς (PSOE- Unidos Podemos) θα μπορούσε να αγγίξει την πλειοψηφία που είναι απαραίτητη για τον σχηματισμό κυβέρνησης και με τη στήριξη κάποιων εθνικιστικών κομμάτων. Εάν συμβεί αυτό, το Σοσιαλιστικό όμμα (PSOE) θα κρατά το κλειδί της μελλοντικής κυβέρνησης στην Ισπανία. Κι αυτό μπορεί να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας στο εσωτερικό του».
• Πιστεύετε πως αυτή τη φορά θα μπορέσει να σχηματιστεί προοδευτική κυβέρνηση;
Το PSOE κρατά μια εσκεμμένα διφορούμενη στάση γιατί ξέρει πως ό,τι κι αν κάνει, θα βρεθεί σε δύσκολη θέση. Αν αφήσει το Λαϊκό Κόμμα του Ραχόι να κυβερνήσει, θα είναι η καταστροφή του.
Αν έρθει δεύτερο και συμφωνήσει να κυβερνήσει με το Unidos Podemos, η παλιά κομματική φρουρά θα κάνει δύσκολη τη ζωή του αρχηγού του, του Πέδρο Σάντσεθ.
Και αν έρθει τρίτο, το πιθανότερο είναι ότι το ίδιο κιόλας βράδυ των εκλογών αυτή η παλιά φρουρά θα αποκεφαλίσει τον Σάντσεθ και δεν θα συμμαχήσει με τον Πάμπλο Ιγκλέσιας. Ενας από τους λόγους που θα επικαλεστεί είναι το θέμα της Καταλονίας, αν και κατά τη γνώμη μου, το βασικό εμπόδιο θα είναι ο φόβος των Σοσιαλιστών μήπως απορροφηθούν από το Podemos.
Από την άλλη όμως, Σοσιαλιστές και Podemos συγκυβερνούν σε αρκετές πόλεις και αυτόνομες περιφέρειες της Ισπανίας, ανάμεσά τους και στην πόλη μου, τη Βαλένθια. Θα ήταν κρίμα, λοιπόν, αυτό που ήδη γίνεται στην τοπική αυτοδιοίκηση να μη μεταφερθεί σε επίπεδο χώρας.
• Πώς πιστεύετε ότι θα κινηθεί εντός κι εκτός συνόρων μια τυχόν κυβέρνηση της Αριστεράς;
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. διοικούνται από δύο συντάγματα ταυτόχρονα: από το εθνικό κι ένα άτυπο ευρωπαϊκό. Αυτό σημαίνει ότι στο πλαίσιο του «νεοφιλελεύθερου» συντάγματος της ευρωζώνης και της πολιτικής της λιτότητας, το αίτημα να αναγνωριστούν τα κοινωνικά δικαιώματα ως θεμελιώδη δικαιώματα, πάνω από την πληρωμή του χρέους και την τυραννία των τραπεζών, συγκρούεται ανοιχτά με το τροποποιημένο άρθρο 135 του ισπανικού Συντάγματος, το οποίο υπερψήφισαν δεξιοί και Σοσιαλιστές το 2011 και θεσμοθετεί τον δημοσιονομικό κορσέ του 3% στο έλλειμμα, καθώς και με το Δημοσιονομικό Σύμφωνο της ευρωζώνης. Αυτό είναι το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί μια αριστερή κυβέρνηση στην Ισπανία.
• Θεωρείτε ότι μια τέτοια κυβέρνηση θα δεχτεί ανάλογες πιέσεις με την ελληνική;
Πιστεύω ότι οι πιέσεις θα είναι ακόμα χειρότερες από ό,τι στην Ελλάδα. Κι αυτό γιατί η Ισπανία είναι η τέταρτη σημαντικότερη οικονομία στην Ε.Ε. και το ευρωσύστημα θα κάνει τα πάντα για να δυναμιτίσει μια τυχόν αριστερή κυβέρνηση σε αυτή τη χώρα. Για αυτό πιστεύω ότι θα κάνουν τα πάντα ώστε η Αριστερά να μη σχηματίσει κυβέρνηση.
Αν παρ’ όλα αυτά, οι Unidos Podemos και οι Σοσιαλιστές καταφέρουν να υπερβούν το μεγαλύτερο εμπόδιο, να συνεννοηθούν δηλαδή μεταξύ τους, τότε υπάρχουν ελπίδες να αντισταθούν και απέναντι στις πιέσεις των Ευρωπαίων.
• Πώς εξηγείτε την αντοχή του δεξιού κόμματος παρά την κρίση, τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και τα τόσα σκάνδαλα;
Γεγονός είναι ότι παρ’ όλο που καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας εμφανίζονταν διαρκώς καινούργια σκάνδαλα στις τάξεις της Δεξιάς, αυτό δεν δείχνει να επηρεάζει ιδιαίτερα τους ψηφοφόρους της.
Πρόσφατα, παραιτήθηκε ο υπουργός Βιομηχανίας λόγω Panama Papers, τώρα ο υπουργός Εσωτερικών παραπαίει γιατί φέρεται να προσπάθησε να στήσει σκάνδαλα εναντίον καταλανικών κομμάτων... Σε μια χώρα με 20% ανεργία (πάνω από 50% στους νέους), με περισσότερους από οκτώ εκατομμύρια ανθρώπους στο όριο της φτώχειας, με τεράστια διαφθορά... και το Λαϊκό Κόμμα θα είναι πάλι πρώτο.
Μια σημαντική μερίδα του πληθυσμού είναι βαθιά συντηρητική κι αυτό δεν αλλάζει. Το βέβαιο είναι ότι ζούμε σε μια Ισπανία χωρισμένη στα δύο, όπως παλιά. Οπως έλεγε ο σπουδαίος ποιητής Αντόνιο Ματσάδο «Μικρέ Ισπανέ που έρχεσαι στον κόσμο,/ο Θεός να σε φυλά./ Μια από τις δυο Ισπανίες θα σου παγώσει την καρδιά».
• Ως «παλαίμαχος» της ισπανικής Αριστεράς, πώς κρίνετε το φαινόμενο Podemos;
H ανάδυση του Podemos ήταν η συνέπεια των κινημάτων των αγανακτισμένων, των κατά τόπους πολιτικών κινημάτων, της πλατφόρμας κατά των εξώσεων... και αποτέλεσε ένα νέο αμάλγαμα που ανάγκασε τα υπόλοιπα κόμματα να πάρουν νέες θέσεις, τόσο σε ό,τι αφορά τη μορφή τους όσο και τον δημόσιο λόγο τους.
Το Podemos είναι πια ένας υπολογίσιμος παράγοντας, από τη στιγμή που κατάφερε να συσπειρώσει γύρω του τα κινήματα και πολύ κόσμο της Αριστεράς. Η αλήθεια είναι ότι αναγκάστηκε να μαλακώσει τον λόγο του.
Οπως μάλιστα είπε εμμέσως πλην σαφώς ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, όταν βλέπεις ότι έχεις την προοπτική να ηγηθείς μιας χώρας, συνειδητοποιείς κάποια όρια που σου επιβάλλουν οι «αντικειμενικές συνθήκες» και πρέπει να υιοθετήσεις έναν πιο ρεαλιστικό λόγο.
• Ελλάδα, Βενεζουέλα, αλλά και Brexit πρωταγωνίστησαν στην ισπανική προεκλογική εκστρατεία. Πώς το κρίνετε αυτό;
Τα πάντα πέφτουν στο τραπέζι προκειμένου να χειραγωγήσουν τους ψηφοφόρους.To Brexit έκανε την εμφάνισή του μόλις τελευταία, εξαιτίας της ένωσης εργοδοτών που επέσεισε το φάσμα του φόβου. Το χρησιμοποίησαν για να επιτεθούν στο Unidos Podemos λέγοντας ότι το ενδεχόμενο να κυβερνήσει θα ήταν εξίσου καταστροφικό για την ισπανική οικονομία με το Brexit.
Εδώ να σημειώσουμε ότι το Podemos πήγε να κάνει καμπάνια υπέρ της παραμονής της Ευρώπης μαζί με το Εργατικό Κόμμα. Η Βενεζουέλα κατέλαβε πρωταγωνιστική θέση πάλι ως μέσο επίθεσης κατά του Podemos, λόγω των σχέσεων που διατηρούσαν ορισμένα μέλη του με την κυβέρνηση Τσάβες και μεταγενέστερα. Η δε Ελλάδα είναι παρούσα στην καμπάνια λόγω των σχέσεων του Podemos με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η Δεξιά τη φέρνει ως παράδειγμα του τι μπορεί να συμβεί στην Ισπανία αν πάρει το Podemos την εξουσία. Η Ελλάδα όμως γίνεται αντικείμενο συζήτησης και σε σχέση με την «ΠΑΣΟΚοποίηση» του PSOE. Στο κρίσιμο σταυροδρόμι, στο οποίο βρίσκεται το ισπανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, αρκετοί αναλυτές εικάζουν ότι μπορεί να πάθει ό,τι έπαθε το ΠΑΣΟΚ στη χώρα σας.
• Ενάμιση χρόνο μετά την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και όσα ακολούθησαν, πιστεύετε ότι εξακολουθεί να αποτελεί σημείο αναφοράς για την ισπανική –και όχι μόνο- Αριστερά;
Ο Τσίπρας ήρθε αντιμέτωπος με ένα κανονικό πραξικόπημα και υποχώρησε. Κατ’ εμέ, ορθά έπραξε αφού δεν είχε άλλη επιλογή. Θεωρώ ότι μέσα σε αυτή την αντιδημοκρατική Ευρώπη, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ εκπροσωπεί την Αριστερά τού «μη χείρον βέλτιστον». Κάτι ανάλογο περιμένω και από μια προοδευτική κυβέρνηση στην Ισπανία: «ρωγμές» στο ασφυκτικό πλαίσιο που περιέγραψα παραπάνω.
Σίγουρα θα είναι προτιμότερη από τη σημερινή αυταρχική δεξιά κυβέρνηση. Από την άλλη, το να επέλθει αλλαγή σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα όπως η Ισπανία, θα είναι «επικίνδυνο» για το ευρωσύστημα. Κι ενώ θέλω να αισιοδοξώ για το ότι οι νέες δυνάμεις της Αριστεράς θα παραγκωνίσουν τις πολιτικές της λιτότητας, στην πραγματικότητα φοβάμαι ότι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θα κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να μην αφήσουν το Podemos να κυβερνήσει.
http://www.efsyn.gr/arthro/oi-podemos-anagkastikan-na-malakosoyn-ton-logo-toys
Αναρτήσεις
.jpg)
