Χρ. Βάρσος: Η εκπληκτική «διαδρομή» του Κρητικού Στρατιώτη από τους Μακεδονικούς Αγώνες έως και τη Μικρασιατική Καταστροφή (podcast)

Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2025 ·

 


Ο Χρόνης Βάρσος φιλόλογος, ιστορικός ερευνητής και καλός φίλος του newshub.gr, σε μία εξαιρετική ιστορική περιήγηση μας μιλάει για την εκπληκτική πορεία του «Κρητικού Στρατιώτη» από τη φάση που γίνεται Επαναστατικό Σώμα μέχρι και το μετασχηματισμό του σε τακτικό στρατιωτικό Σώμα και την ενσωμάτωση του στον Ελληνικό στρατό και τις ιστορικές μάχες που έδωσε.

Η επαναστατική δράση του 21 που φτάνει μέχρι το 1830, παραμένει υπό το καθεστώς υπό το Μωχάμετ Αλί. Στη συνέχεια οι Κρήτες θα επαναστατήσουν το 1841 προσπαθώντας να ενωθούν με την Ελλάδα αλλά οι ξένες δυνάμεις θα επαναφέρουν υπό τον τουρκικό έλεγχο. Έχουμε μια σειρά επαναστάσεων κάθε δέκα χρόνια το 1868, το 1878 το 1889 και την τελευταία το 1898. Το νησί θα περιέχει σε μία κατάσταση ημι- αυτονομίας υπό την προστασία του Πρίγκιπα Γεωργίου.

Τα κρητικά σώματα, από άτακτα» με επαναστατική δράση και συγκεκριμένη οργάνωση, μετουσιώνονται σε «τακτικό στρατό» που ενσωματώνεται πλήρως στον Ελληνικό Στρατό και παίρνουν μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους.

Υπάρχουν δυο μεγάλες ομάδες Κρητών: Τα Σώματα Εθελοντών Προσκόπων με πολύ μεγάλη ανταρτική εμπειρία (κάτι σαν καταδρομείς της εποχής), που προπορεύονται του τακτικού στρατού της τάξης των 6000 ανδρών. Οι 16 λόχοι κρητικών που φτιάχνουν δυό μονάδες: Το Ανεξάρτητο Τάγμα Κρητών που εντάσσεται στη Στρατιά Θεσσαλίας και θα το διοικήσει ο Γεώργιος Κολοκοτρώνης.

Στο μέτωπο της Ηπείρου θα δράσει το Ανεξάρτητο Σύνταγμα Κρητών με βασικό στόχο να απελευθερώσει τα Γιάννενα.

Το «Ανεξάρτητο Τάγμα Κρητών» , μέρος της 7ης Μεραρχίας, θα πάρει μέρος σε μεγάλο μέρος μαχών και είναι αυτό που θα μπει πρώτο στη Θεσσαλονίκη με δύο τάγματα Ευζώνων, πράγμα πολύ τιμητικό για την συγκεκριμένη ομάδα
.

Το «Ανεξάρτητο Σύνταγμα Κρητών», μέρος της 8ης Μεραρχίας, θα λάβει επίσης σε πολλές μάχες θα απελευθερώσει τα Γιάννενα το Φεβρουάριο του 1913. Αργότερα το Αργυρόκαστρο την Κορυτσά κτλ την απελευθέρωση δηλαδή της Βόρειας Ηπείρου που όμως δεν θα δωθεί τελικά στην Ελλάδα. Μετά το τέλος του 1ου Βαλκανικού Πολέμου, η επιθετικότητα της Βουλγαρίας θα οδηγήσει στο 2ο Βαλκανικό Πόλεμο με την ταυτόχρονη επίθεση της Βουλγαρίας εναντίον Σερβίας και Ελλάδας.

Το Ανεξάρτητο Τάγμα Κρητών μέρος πια του 1ου Συντάγματος Ευζώνων, στη μάχη του Λάχανα , στενών Σιδηροκάστρου, θα μπει στο εσωτερικό της Βουλγαρίας και θα δώσει μία σειρά από φονικές μάχες. Στη Ανω Τζουμαγιά, θα σκοτωθεί στις 12 Ιουνίου ο Γεώργιος Κολοκοτρώνης . Στο ύψωμα 1378 , την επόμενη μόλις μέρα θα σκοτωθεί και ο ταγματάρχης Ιωάννης Βελισσαρίου.

Το Συνταγμα Κρητών θα πάει στη Καβάλα, και θα απελευθερώσει τη Ξάνθη και την Κομοτηνή. Θα πρέπει να αναφέρουμε και τους 300 Κρήτες Χωροφύλακες που ανέλαβαν τη φύλαξη της Θεσσαλονίκης και έδωσαν σειρά από μάχες με βουλγαρικά τμήματα μέσα στη πόλη.

Στη Χίο ομάδα από Κρήτες Εθελοντές συμβάλουν στην απελευθέρωσης του νησιού.

Υπάρχει μία ανάπαυλα έως το 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Εδώ έχουμε τη διαμάχη ανάμεσα στον Ελευθέριο Βενιζέλου για προσχώρηση στην Ανταντ και την άποψη του Βασιλιά που ήθελε ουδετερότητα. Έχουμε τις δύο παραιτήσεις του Βενιζέλου και τον γνωστό Εθνικό Διχασμό. Από το Σεπτέμβριο του 1916 έχουμε δύο κυβερνήσεις. Στη Θεσσαλονίκη οργανώνεται ο Στρατός της Εθνικής Άμυνας: περιλαμβάνει τη Μεραρχία Κρητών. Οι Κρήτες είναι 13000 στρατιώτες . Οι 6000 από αυτούς δημιουργούν 3 Σύνταγμα (7ο, 8ο, 9ο Συν Κρητών) που φτιάχνουν τη Μεραρχία Κρητών. Τον Ιούνιο του 1917 η Ελλάδα μπαίνει στο πόλεμο στο μέρος της Αντάντ.

Ο κ. Βάρσος αναλύει την ηρωική δράση των Κρητών στο 1ο Παγκ. Πόλεμο με παράδειγμα της μάχες του Σκρά και της Δοϊράνης. 

Στη συνέχεια μιλάει για τη Μικρασιατική εκστρατεία, και τη συμμετοχή της Μεραρχίας Κρητών, σε πολύ σκληρές μάχες, σε όλες της φάσεις της εκστρατείας.

** εκ παραδρομής αναφέρθηκε ότι ο πατέρας του διοικητού του ανεξάρτητου τάγματος Κρητών ταγματάρχη Γεωργίου Κολοκοτρώνη (1866-1913) ήταν ο δολοφονηθείς στις 13/11/1824 στον 2ο εμφύλιο της Επανάστασης, Πάνος Κολοκοτρώνης, γιός του Γέρου του Μοριά. Το σωστό είναι ότι επρόκειτο για τον ετεροθαλή αδελφό του και συνονόματο αντισυνταγματάρχη Πάνο Κολοκοτρώνη (1863-1893), διοικητή της Σχολής Ευελπίδων το διάστημα 1881-1885.

Η Επανάσταση του 1943

Η Επανάσταση του 1943

revolution in the world

ελευθερη εκφραση

Η λίστα ιστολογίων μου

προσωπικές ιστοσελίδες

τύπος

διαφορα

È